CON NHÀ NHO CŨ

(Tặng Bùi Hạnh Cẩn)

Bạn  ngày xưa học chữ nho

Đống Lương anh Duận, Lúa Đò anh Ban

Nhà ta quý chữ hơn vàng

Coi tài hơn cả giàu sang trên đời

Ta thường mơ chuyện xa xôi

Mỗi lần ngõ cũ để rơi hoa hòe

Sông dài nước lạnh tê tê

Đò đông sĩ tử đổ về Kinh đô

Bút nghiên lều chõng xô bồ

Tuyển phu trên bến đôi cô bán hàng

Hồng phấn nữ, lục y lang

Tiếng ai như tiếng chuông vàng bên sông

Áo the thầy khóa buông chùng

Rắp ranh tên chiếm bảng rồng nay mai

Rỡ ràng quan Trạng đương trai

Vua cho chạy ngựa ba ngày xem hoa

Vinh quy cờ biển về nhà

Dân gian ướm hỏi đâu bà Trạng nguyên

Bây giờ thời thế biến thiên

Nhà vua không lấy Trạng nguyên nữa rồi

Mực Tàu giấy bản là thôi

Nước non đi hết những người áo xanh

Lỡ duyên tóc búi củ hành

Trường thi Nam Định biến thành trường bay

Bây giờ đến chúng mình đây

Con nhà nho cũ không say sóng đời

Không than sinh bất phùng thời

Vuốt xuôi mái tóc cả cười ta đi

Bến trần từ đó sinh ly

Đôi con đò dọc quản chi sông dài

Bờ xa đậu sớm lìa mai

Cỏ thơm không vướng một loài  mỹ nhân

Đò tôi bến Sở sông Tần

Gió lên một thoáng bất thần sang Nam

Cờ chưa tàn, pháo chưa hoàn,

Còn sông Dịch đó còn sang tốt đầu

Đọc Kiều còn nhớ tới câu

Trời cao sông rộng một màu bao la

Tháng ngày lần lữa trôi qua

Gió đông nam vắng nghĩ mà buồn tênh

Cắm sào sông Mã xứ Thanh

Tôi buồn khi biết đò anh quay về

Cát lồng nước lạnh trăng khuya

Sông Vân bến cũ nằm nghe chuông chùa

Đổi thay én nhạn đôi mùa

Ván cờ thế sự được thua mặc đời

Bến vinh quang chửa tới nơi

Mà anh đã ngán nổi trôi Thần Phù

Đâu người phá phủ, trầm chu

Hạ buồm bẻ lái anh tu đạo nhàn

Vào thu cúc nở hoa vàng

Dưới dăm gốc liễu mươi hàng tơ xanh

Cẩn giờ không lập công danh

Cẩn giờ lại hóa Uyên Minh họ Bùi

Nhưng mà nói thế mà chơi

Tôi tin chắc lắm Cẩn rồi lại đi

Mắt xanh thiên hạ thiếu gì

Người ta trống một bên xe đợi chờ

Có tài kẻ chuốc người mua

Chặt tay mỹ nữ, ném rùa vàng thoi

Không đi cũng uổng một đời

Nhổ sào lên chứ khi trời rạng đông

Giang sơn một chiếc mui bồng

Rồi ra ngẫu nhĩ giữa dòng gặp nhau

Cắm sào cho chặt canh thâu

Uống muôn chung rượu ta sầu gió sương

Hỡi ôi xuôi ngược là thường

Thời lai phong tống Đằng vương khó gì

Con nhà nho cũ lại đi

Ấy ai quy khứ lai hề mặc ai

Cẩn ơi sông nước còn dài...

Nguyễn Bính

1943